Tapu iptali ve tescil davası, tapudaki kaydın hukuka aykırı, usulsüz, yolsuz veya sahte belge ile oluşturulduğu iddiası ile açılır. Antalya tapu iptali ve tescil davası avukatının açtığı dava ile kaydın değiştirilerek taşınmazın mülkiyetinin hukuka uygun şekilde tescil edilmesi sağlanır. Bu dava ayni hakkı ihlal edilen kişinin mülkiyet hakkını korumayı sağlar.
Tapu iptali ve tescil davası birçok farklı nedenle açılabilmektedir:
Tapu iptali ve tescil davası genellikle mülkiyet hakkına ilişkin uyuşmazlıklara konu olan tapu iptali ve tescil davası ayrıca ipotek, şerh edilmiş kira, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ve ön alım gibi ayni haklara ilişkin de açılabilir.
Tapu iptali tescil davası açmak isteyen davacı, mülkiyet hakkını kanıtlayacak delillerini önceden toplamalıdır. Mülkiyet hakkına sahip olduğunu ileri süren kişiden mülkiyete ilişkin ispat istenecektir. Bunun yanında tapu iptali ve tescil davası avukatımız dava dilekçesini mevcut delillere ve davanın özelliğine uygun olacak şekilde bir hukuki gerekçede hazırlayacaktır. Avukatlarımız tapu iptali ve tescil davası dilekçesi ile dava kapsamında görevli ve yetkili mahkemeye (Asliye Hukuk Mahkemesi) gerekli müracaatı yapacaktır.
Tapu iptal ve tescil davaları, gayrimenkulün tapuda kayıtlı sahibine karşı açılır. Bu davalarda, tapu kayıt sahibinin kimliği önemlidir. Tapu kayıt sahibi dışında başka bir kişiye karşı dava açılamaz. Böyle bir dava, taraf sıfatı yokluğu nedeniyle reddedilir. Fakat, tapu kayıt sahibinin bilinmemesi veya yanlış bilinmesi haklı bir nedenle ilgiliyse, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 124. Maddesi gereğince, davalının değiştirilmesi olabilir. Bu halde, hâkim, yanlış davalıya karşı açılan davada değiştirilen davalının yargılama masraflarını davacıya ödetebilir.
Taşınmaz elbirliğiyle birden çok kişi adına tapuda tescilli ise, davanın hepsine birden karşı açılması gerekir (Zorunlu dava arkadaşlığı). Eğer taşınmaz ölen bir kişinin adına tapuda tescilli ise, dava o kişinin mirasçılarına karşı açılmalıdır. Ölü kişiye karşı dava olmaz.
Tapu iptal ve tescil davası, mülkiyet hakkını ilgilendiren ve tapu kütüğünde değişiklik talep eden bir davadır. Bu dava taşınmazın aynına ilişkin olduğundan, yetkili mahkeme taşınmazın yer aldığı yer mahkemesidir. Bu yetki değiştirilemez ve başka bir yerde dava açılması durumunda yetkisizlik nedeniyle reddedilir.
Görevli mahkeme ise, genellikle asliye hukuk mahkemesidir. Fakat davanın nedenine göre görevli mahkeme farklı olabilir. Mesela, dava ticari işlem veya tüketici işleminden doğuyorsa, görevli mahkeme ticaret veya tüketici mahkemesi olabilir. Bu yüzden, somut durumun hukuki özelliği iyi saptanmalıdır.
Tapu kaydındaki yasalara ve usullere aykırı olan tescillerin değiştirilmesi ve gerçek maliklerin haklarının korunması için açılan tapu iptal ve tescil davası, ayni hakla ilgili olduğu için genellikle zamanaşımına tabi değildir. Ancak bazı hallerde, özel yasalarda belirtilen zamanaşımı veya hak kaybına yol açan süreler bulunabilir.
Örneğin, kadastro öncesindeki haklara dayanarak açılan tapu iptal ve tescil davalarında, Kadastro Kanunu’nda 10 yıllık bir hak kaybına yol açan süre vardır. Bu süre içinde dava açılmazsa, kadastro sonrasında oluşan tapu kaydına karşı kadastro öncesindeki nedenler öne sürülemez. Bu nedenle, her somut durumun niteliğine göre ilgili kanunların araştırılması gerekmektedir.
Böylece; tapu iptal ve tescil davası, çok önemli bir davadır. Bu dava açılırken, hukuki nedenlerin iyi saptanması, bütün taraflara dava açılması ve hak kaybına yol açan sürelere dikkat edilmesi çok önemlidir.