Veraset ve intikal vergisi, ölen bir kişinin bıraktığı mal varlığının, mirasçıları tarafından devralınması esnasında ödenen bir vergidir. Buna göre söz konusu olan kişinin mal varlığı, ölümünden sonra mirasçılar arasında paylaştırılır. Bu paylaştırma sürecinde, işlemlerin her biri belirli bir şekilde vergilendirilir.

Ülkemizin genel ekonomik düzeni içerisinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu vergi, devlet bütçesine önemli ölçüde kaynak sağlamaktadır. Verginin oranı, miras bırakanın mal varlığının türüne ve değerine göre belirlenmektedir.

  • Mirasın kalan eşe, çocuklara veya torunlara kalması durumunda vergi oranı,
  • Diğer akrabalara veya miras bırakanı tanımayan kişilere kalması durumunda vergi oranı mirasa göre değişmektedir.

Vergi muafiyet haddi ise, herhangi bir vergi ödemezsiniz. Bu oran her yıl yeniden belirlenmektedir.

Veraset ve İntikal Vergisini Kimler Öder, Ne Kadar Öder?

Veraset ve intikal vergisi, bir kişinin ölümü durumunda mirasçılarına veya kazanç sahiplerine geçen malların vergisidir. Bu vergiyi ödemek, bir dizi hukuki prosedürle birlikte gelir ve vergi oranı, vergi ödenecek tutarın belirlenmesinde büyük bir rol oynar.

  • Bir kişi öldüğünde, mirasına doğrudan veya dolaylı olarak sahip olanlar vergi ödemekle yükümlüdür. Mirasçılar sadece mirasın değerli parçasını ödemekle yükümlüdürler.
  • Kazanç sahipleri de vergi ödemeli. Örneğin, bir emlakçı gayrimenkul satarsa ve satış geliri, satış yapılmadan önce ölen kişi tarafından sahip olunan bir mülkse, satış kazancı intikal vergisine tabi olabilir.

İntikal vergisi ödeyecek olan kişinin, örneğin bir mirasçı, vergi ödemek için ölüden aldığı mirasın değeri üzerinden hesaplama yapması gereklidir. Bu vergi, vergi oranına göre belirli bir oranda ödenir. Vergi oranları şunlardır:

Miras TutarıVergi Oranı (%)
1.100.000 TL1
2.600.000 TL3
2.600.000 TL5
10.900.000 TL7
20.100.000 TL10

Vergi ödeme yükümlüleri, ödenmesi gereken vergiyi beyan etmek, ödemek ve veraset beyannamesi sunmak zorundadır. Bu süreçte, hazırlanmış veraset beyannamesi ve diğer gerekli belgeler eşliğinde hareket edilmelidir.

Veraset İşlemleri İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Veraset ve intikal vergisi ödemeleri bazı durumlarda zorunlu hale gelebilir. Peki, hangi durumlar vergi ödemesini gerekli kılar? İşlemler için gerekli belgeler nelerdir?

Veraset intikal vergisi, ölen kişinin mirasçıları tarafından ödenir. Verginin ödenebilmesi için bazı belgelerin tamamlanması gereklidir. Bu belgeler arasında Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği, Ölüm Belgesi, Vasiyetname Belgesi, Mirasçılar Belgesi ve Şahadetnameler yer alır.

  • Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği: Vergi daireleri tarafından istenen bu belge, ölen kişinin nüfus kaydının doğru bir şekilde tespit edilmesi için önemlidir.
  • Ölüm Belgesi: Vergi ödemesi için gereklidir. Ölüm belgesinin alınması ve noter onayından geçirilmesi gereklidir.
  • Vasiyetname Belgesi: Merhum kişinin vasiyeti varsa, belge vergi dairelerine sunulmalıdır.
  • Mirasçılar Belgesi: Kişinin mirasçılarının belirlenmesi için gereklidir. Bu belge, kalıtımın kesin olarak teslim edilebilmesi için önemlidir.
  • Şahadetnameler: Vergi daireleri istendiği takdirde, ölen kişinin borçları yönünden şahadetnameler de sunulmalıdır.

Belgelerin tamamının doğru ve eksiksiz bir şekilde sunulması, vergi ödemesi sürecinin daha hızlı ve sorunsuz bir şekilde ilerlemesini sağlar.

Veraset Beyannamesi Nasıl Doldurulur?

Veraset beyannamesi, bir kişinin ölümü sonrası mirasın dağılımını belgeleyen bir beyanname türüdür. Bu beyanname, ölen kişinin mirasını alan kişilerin kimlik bilgileri, alınan mirasın miktarı, mirasın ne kadar vergi ödemesi gerektirdiği ve diğer mirasla ilgili detayları içerir.

Mirasın geçmesiyle ilgili toplumsal sorumluluğun bir parçasıdır ve “Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu” tarafından düzenlenmektedir. Bu kanuna göre, veraset beyannamesi herkes tarafından doldurulması gereken bir beyanname türüdür. Ancak, her ölüm sonrası bir veraset beyannamesi doldurulması zorunlu değildir. Veraset beyannamesi sadece ölenin bıraktığı mal varlığı, taşınır ve taşınmazlar, haklar gibi değerlerin belli bir miktarı aştığı durumlarda doldurulması gereklidir. Bu noktada, doldurulması gereken alt sınır da her yıl değişebilir. Türkiye’de bu alt sınır, her yıl haczi mümkünden değerli gayrimenkullerin değeri hesaplandıktan sonra güncellenmektedir. Veraset Beyannamesi doldurulması gereken zamanlar;

  • Ölüm Türkiye’de gerçekleşmişse, ölüm tarihinden itibaren Türkiye’de ise 4 ay içinde, yurt dışında ise 6 ay içinde,
  • Vefat yurt dışında gerçekleşmiş ise mükellefler Türkiye’de ise 6 ay içinde, vefat edenin bulunduğu ülkede ise 4 ay içinde, merhumun bulunduğu ülkeden başka bir ülkede ise 8 ay içinde, 
  • Gaiplik halinde, bildiriminin ölüm kütüğüne işlenmesinden itibaren 1 ay içinde verilir.