AİHM; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kısa adı olup, Avrupa Konseyi’ne bağlı olarak 1959 yılında kurulan bir mahkemedir. Temel haklar, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokoller ile hukuk güvencesi altına alınmıştır. AİHM, temel hakları ihlal edilen bireylerin, toplulukların, tüzel kişilerin ve devletlerin belirli koşulların mevcut olması durumunda başvurabileceği yargı merciidir. AİHM bireysel başvuru için belirli şartların mevcut olması gerektiği gibi belirli usul ve prosedürün takip edilmesi gerekir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi m.35; AİHM bireysel başvurusu için, başvuru sahibinin iç hukuk yollarını tüketmesi gerektiğini ifade eder. İç hukuk yollarının tüketilmesi ve kesin kararın verilmesini takiben 4 ay süre zarfında başvuru yapılmalıdır. İşbu madde, başvurunun doğrudan mahkemeye yapılması gerektiğini düzenlemekle birlikte, imzasız başvuruların reddedileceğini ifade etmektedir. AİHM bireysel başvuruda kullanılan dil belirleyici değildir. Başvuru sahibi, kendi dilinde başvuru yapabilir.
AİHM bireysel başvuru sonrası süreçlerde mahkemece kabul edilen dillerden biri kullanılarak yazışmalar yapılmalıdır. Mahkeme tarafından kabul edilen diller; İngilizce ve Fransızcadır. AİHM başvurusu, avukat yardımı olmaksızın bizzat başvuru sahibi tarafından yapılabilir. Ancak başvurunun reddedilmemesi ve şekil şartlarını haiz olması, başvurunun kabul edilmesini takip eden süreçte hatalı veya ihmali bir işlem yapılmaması adına avukat yardımı almak en doğru yaklaşımdır. Zira AİHM bireysel başvuru ve başvuru sonrası süreç, sıkı hukuk prosedürüne bağlanmıştır.
