Resmi Belgede Sahtecilik Suçu ve Cezası

Resmi belgede sahtecilik suçu ve cezası 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu m.204’te hüküm altına alınmıştır. Resmi belgede sahtecilik suçu; sahte resmi belge kullanmak, gerçek bir resmi belgeyi bir başkasına aldatacak biçimde değiştirmek ve sahte resmi belge üretmek veya mevcut resmi belgeyi gerçeğe aykırı şekilde düzenlemek olmak üzere üç farklı seçimlik hareketle işlenir. Resmi evrakta sahtecilik suçu kasten işlenebilen suçlardandır.

Kişi, ifade edilen seçimlik hareketlerden herhangi birini icra ettiği takdirde resmi belgede sahtecilik suçunun faili olur. İşbu suç ile özel belgede sahtecilik suçu uygulamada sık sık karıştırılır. Her iki suç arasındaki en belirleyici nüans; resmi evrakta sahtecilik suçuna konu belgenin gerçeğinin yetkili resmi memur tarafından düzenlenebilen bir belge olmasıdır. Oldukça ağır ceza yaptırımı öngörülen resmi belgede sahtecilik suçu nedeniyle yürütülen soruşturma ve kovuşturmada ceza avukatı yardımına başvurmak oldukça mühimdir.

Resmi Belgede Sahtecilik Suçunda Şikayet ve Zamanaşımı Süresi

Kanun koyucu, 5237 sayılı Kanunda düzenlenen suçların bazılarının takibi için şikayet şartı belirlemiştir. Takibi şikayete tabi suçlar için 6 aylık şikayet süresi bulunur. Ancak, resmi evrakta sahtecilik suçunun takibi şikayete bağlı değildir; dolayısıyla, bu suça ilişkin şikayet süresi yoktur. Resmi belgede sahtecilik suçunun en basit hali için 8 yıllık zamanaşımı süresi düzenlenmiştir. Bu bakımdan suç, 8 yıllık zamanaşımı süresi içinde şikayetçi tarafından savcılığa bildirildiği takdirde soruşturma yapılabilir.

Resmi Belgede Sahtecilik Suçu Şartları

Resmi belgede sahtecilik suçunun şartları şunlardır:

• Sahteciliğe konu teşkil eden belge, resmi belge niteliğini haiz olmalıdır.
• Belge, zarar ihtimali doğurmaya elverişli bir belge olmalıdır.
• Belge, aldatıcılık özelliği taşımalıdır.

Resmi Belgede Sahtecilik Suçunun Nitelikli Halleri

Resmi belgede sahtecilik suçunun aşağıda sıralanan halleri, faile hakkında daha ağır cezaya hükmedilmesini gerektiren nitelikli hallerdir:

• Resmi belgenin kamu görevlisi tarafından sahte düzenlenmesi, değiştirilmesi, kullanılması | TCK m.204/2,
• Sahteciliğe konu belgenin, sahteliği ispat edilene değin geçerli belgelerden olması | TCK m.204/3.

Sahteliği ispat edilene kadar geçerli kabul edilen belgeler şunlardır:

• Mahkeme kararları,
• Duruşma tutanakları,
• İlam niteliğini haiz belgeler,
• Sayıştay ilamları,
• Noterlerde düzenleme şeklinde tanzim edilen belgeler,
• Seçim tutanakları,
• Belediye ceza tutanakları,
• 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu gereği tutulan suç tutanakları.

Resmi Belgede Sahtecilik Suçu Cezası

Resmi belgede sahtecilik suçu cezası, suçun basit ve nitelikli halleri için farklılık gösterir. Suçun basit ve nitelikli halleri için düzenlenen cezalar şu şekilde sıralanabilir:

• Resmi bir belgeyi sahte olarak düzenleyen, bir başkasını aldatacak biçimde değiştiren veya kullanan kişi hakkında 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur (TCK m.204/1),
• Bir kamu görevlisi, görevinden kaynaklanan görevi kötüye kullanmak suretiyle resmi bir belgeyi sahte şekilde düzenler, değiştirir veya kullanırsa, kamu görevlisi hakkında 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezasına hükmedilir (TCK m.204/2),
• Suçun maddi konusu resmi belgedir. Bu belge, sahteliği ispat edilene değin geçerli resmi belge olarak kabul edilen bir belge ise, yukarıda ifade edilen fıkralara göre belirlenen suçun cezası 1/2 oranında artırılarak hükmedilir.
• Doktor, hemşire, ebe vs. sağlık mensubu kişilerce gerçeğe aykırı belge düzenlenir ve kişilerin veya kamunun zararına neden olunur yahut herhangi bir haksız menfaat temin ederse, resmi evrakta sahtecilik suçu hükümleri uyarınca cezalandırılır (TCK m.210/2 – 2).