Yabancı uyruklu kişiler, kanunda öngörülen değer üzerinden taşınmaz edindiği ve yine kanunda öngörülen şartları yerine getirdiği takdirde Türk vatandaşı olabilir. Öte yandan, taşınmaz değerinin hızla arttığı Türkiye’de gayrimenkul satın almak, isabetli bir yatırım olması nedeniyle yabancı uyruklu kişiler tarafından ilgi görmektedir. Söz konusu faktörler, yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’den taşınmaz satın almalarını cazip kılan başlıca sebeplerdendir.
Yabancıya gayrimenkul satışında dikkat edilmesi gerekenler, satış sürecinin sağlıklı bir biçimde tamamlanması adına önemli olmakla birlikte, satış sürecinde hak, menfaat, maddiyat ve zaman kaybı yaşamak istemeyen kişilerce merak konusudur. Bu süreçte, vatandaşlık hukuku ve taşınmaz hukuku üzerinde deneyim ve uzmanlık sahibi bir avukattan yardım almanın, sürecin seyri adına en doğru yaklaşım olacağını belirtmemiz gerekir. İlk olarak, taşınmaz sahibi olarak Türk vatandaşlığı kazanılması prosedürünü izah edelim.
Gayrimenkul Satın Alımı Yoluyla Türk Vatandaşlığı Kazanma Hakkı
Türk vatandaşlığı kazanılmasının istisnai bir prosedürü olan gayrimenkul satın alımı, ancak belirli şartlar halinde vatandaşlık hakkı sağlar. Türk vatandaşlığı kazanmak isteyen yabancı uyruklu gerçek kişinin yerine getirmesi gereken şartlar şunlardır:
- Asgari 400.000 USD değerinde taşınmaz satın alınmalıdır.
- Türk vatandaşlığı kazanma başvurusunda, taşınmazın bu amaç doğrultusunda satın alındığı belirtilmelidir. Yine bu amaç, tapuda da belirtilmelidir ve yabancı uyruklu gerçek kişinin, formda beyanlarının yapıldığı bölümde, satın aldığı taşınmazı üç yıl süre ile satmayacağının beyan edilmesi gerekir.
- Tapu prosedürü tamamlandıktan sonra yabancı, ilgili mercilere müracaat ederek, taşınmaz sahibi için düzenlenecek uygunluk belgesini göndererek vatandaşlık veya ikamet hakkı isteminde bulunmalıdır.
Yabancıya Taşınmaz Satışında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Yabancıya taşınmaz satışında dikkat edilmesi gerekenler ve önemli hususlar şunlardır: Türkiye’den taşınmaz edinmek isteyen yabancı uyruklu gerçek kişilerin;
- Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilen ülke vatandaşlarından olması ve edinim koşullarını karşılaması gerekir.
- Yabancı gerçek kişiler, yasal sınırlamalara riayet edilmesi koşuluyla, Türkiye’de nitelik açısından her türlü taşınmazı (konut, arsa, tarla, işyeri vb.) edinebilir.
- Yapısız taşınmaz, yani üzerinde yapı yer almayan arsa, tarla gibi taşınmazları edinmek isteyen yabancı uyruklu gerçek kişinin, ilgili taşınmazın niteliğine uygun olarak proje geliştirilmesi ve geliştirilen projeyi iki yıl süre ile ilgili Bakanlığın onayına sunması gerekir. Bu süre zarfında ilgili Bakanlığa onay için müracaat edilmemesi veya geliştirilmesi gereken projenin süresi içinde tamamlanmaması halinde taşınmaz hakkında tasfiye hükümleri uygulanır.
Yabancı uyruklu gerçek kişinin edinmek istediği taşınmaz;
- Tarım arazisi niteliğini haizse Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan,
- SİT alanında yer alan bir taşınmaz olması halinde ise alanın özelliğine göre Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ya da Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan, taşınmazın satın alınmaya uygunluğu hususunda görüş alınmalıdır.
Yabancı Gerçek Kişiye Konut Satışında Bilinmesi Gerekenler
Yabancı gerçek kişiye konut satışında bilinmesi gereken hususlar şu şekilde sıralanabilir:
Türkiye’de yalnızca Cumhurbaşkanı Kararı ile sınırlanan ülke vatandaşları gayrimenkul ve sınırlı ayni hak sahibi olabilir.
- Yabancı gerçek kişinin satın alabileceği taşınmazların toplam miktarı, ülke genelinde azami otuz hektardır.
- Yabancı gerçek kişinin satın alabileceği taşınmazların toplam alanı, özel mülkiyete konu ilçe yüz ölçümünün %10’undan fazla olamaz.
- Yabancı uyruklu gerçek kişinin satın almak isteği taşınmazın, Özel Güvenlik Bölgeleri dahilinde yer alan bir taşınmaz olması halinde, ilgili taşınmazın bulunduğu yerdeki valilikten onay alınması gerekir.
